Door de komst van de smartphone en tablet is in het onderwijs een discussie ontstaan over de vraag of en hoe deze middelen gebruikt kunnen worden tijdens de lessen. Er zijn scholen waar smartphones vóór de les in een kluisje worden gelegd. En er zijn scholen waar smartphones en tablets volop gebruikt worden. Wat is er aan de hand?
Afleiding of hulpmiddel?
Elke docent zal beamen dat smartphones te pas en te onpas gebruikt worden om mail te checken, te whatsappen en spelletjes te spelen… ook tijdens de les. Geen wonder dat soms een streng regime wordt gehanteerd en gebruik van smartphones tijdens de les wordt verboden. Maar op enkele scholen wordt in specifieke situaties de smartphone verwelkomd, bijvoorbeeld bij klassikale overhoringen of discussies.
Via hun smartphone (maar ook tablet of laptop) kunnen de leerlingen antwoorden of meningen geven op stellingen die de docent op een groot scherm heeft laten zien. Dat gebeurt met gratis online services als Kahoot, Poll Everywhere of Socrative.
Terugkoppeling
Het grote voordeel van deze methode is dat de antwoorden van de leerlingen direkt naar de docent (en eventueel naar de medeleerlingen) worden teruggekoppeld. Zo kan hij snel schakelen en bijvoorbeeld slecht begrepen onderwerpen opnieuw onder de aandacht brengen. Ook examens en proefwerken kunnen via Kahoot of Socrative worden afgenomen. Geen nachtenlange nakijkuren meer en de resultaten zijn digitaal verwerkbaar.
Gamification
Er is nog een ander belangrijk aspect van deze services: Gamification. Er zijn studies gedaan naar hoe leerlingen lesstof tot zich nemen. Het blijkt dat lesstof, die in de vorm van een spel is gegoten, bijzonder goed door leerlingen wordt opgenomen. Vandaar de poging om steeds meer spel (game) in de lessen toe te passen.
Zo is het met Kahoot bijvoorbeeld mogelijk dat de leerlingen voor elk goed antwoord punten scoren. Na elk antwoord zien ze hun totaalscore en wie er aan kop gaat. Dit concurreren verhoogt vrijwel altijd de aandacht, betrokkenheid en prestaties.
Flipping the Classroom
Een onderwerp waarover al langer wordt gediscussieerd en waarmee men experimenteert heet: Flipping the Classroom. Een hippe term waarmee niet per se wordt bedoeld dat de leerlingen de docent worden en de docent zich als leerling opstelt. Wel is het zo dat de manier en het moment van lesgeven verandert.
Bij Flipping the Classroom neemt de leerling gewoonlijk al thuis de lesstof tot zich, bijvoorbeeld door screencasts te bekijken die de docent vooraf heeft opgenomen of de video’s die door hem over het onderwerp zijn verzameld. Daardoor is er tijdens de les meer ruimte om op vragen van de leerlingen in te gaan en het huiswerk juist in de klas te doen.
De rol van de docent tijdens de les verschuift naar die van begeleider. Een ander voordeel voor de studenten zelf is dat ze op een zelf gekozen moment thuis de les kunnen volgen.
Ook bij Flipping the Classroom spelen nieuwe technische ontwikkelingen en services een rol.
Via Skype of Google+ kunnen videosessies op afstand worden gehouden. En in de vooraf opgenomen screencasts of verzamelde video’s kunnen stopmomenten worden opgenomen met vragen over het onderwerp. Dit kan met een service als Zaption.
Presentaties
Veel van de genoemde technieken en services kunnen ook buiten het klaslokaal van nut zijn. Als u een presentatie moet geven, denk dan eens aan de mogelijkheden die Kahoot, Poll Everywhere of Socrative u biedt. Door live aan uw publiek vragen te stellen en direkte terugkoppeling te ontvangen, zal uw presentatie nauwkeuriger, persoonlijker en interessanter overkomen.
Er is al een gratis App voor Powerpoint en Keynote op de markt (PollEv Presenter App) zodat antwoorden of meningen van uw publiek grafisch in uw presentatie kunnen worden opgenomen. Als Apple zich niet de kaas van het brood wil laten eten, integreert het zelf deze nieuwe interactieve features in keynote. En voor Microsoft en Powerpoint geldt natuurlijk hetzelfde.
Conclusie
Voor docenten en presentatoren die met hun tijd mee willen gaan, staan op dit moment nieuwe technische ontwikkelingen en services ter beschikking. Nog niet alles is algemeen gangbaar en uitgekristalliseerd, maar dat schoollessen en presentaties de komende jaren interactiever zullen worden, staat als een huis boven water. Het is een innovatieve en spannende tijd voor docenten en presentatoren!
