Heb je soms ook het gevoel dat die social media sneller gaan dan jij? Weet je wat de verschillende platforms doen, maar hou je de ontwikkelingen niet meer allemaal bij? Dan is dit artikel geknipt voor jou. Trainer en social media-expert Paulus Veltman neem je mee in het social medialandschap anno 2021. Hij vertelt je meer over de meest gebruikte kanalen en over de trends.
Over de top heen?
Nu al het fragment van 2020? #mood (via @Nieuwsuur) pic.twitter.com/UZraUHf1dr
— Rutger de Quay (@rutger_) January 17, 2020
Af en toe kom ik iemand tegen, bijvoorbeeld Mark Rutte, die roept dat social media een beetje over de hype heen zijn. Als je doorvraagt, gaat dat vaak alleen over Twitter, maar de beschikbare cijfers geven een heel ander beeld. Dan zie je dat de gemiddelde Nederlander al jaren anderhalf uur per dag met social media bezig is. Dat is weliswaar inclusief WhatsApp, wat niet echt een social mediaplatform is, maar van een terugloop is zeker geen sprake.
Leve de Newcom-cijfertjes!
Hoe komen we eigenlijk aan die cijfers? Hiervoor kunnen we al dik tien jaar terecht bij het Nationale Social Media Onderzoek van Newcom Research & Consultancy. Ze doen marktonderzoek, mensen worden ondervraagd over hun social mediagebruik. Als online marketeer zit je eind januari steevast op het puntje van je stoel, want dan komen de Newcom-cijfertjes er weer aan.
Je kunt een kanon afschieten
Danny Oosterveer heeft voor Marketingfacts een mooie samenvatting van de afgelopen tien jaar aan social mediacijfertjes gemaakt:
Misschien had je iets anders verwacht, maar eigenlijk is er in die tien jaar niet zo heel veel veranderd. Je kunt, bij wijze van spreken, een kanon afschieten. Een opvallende uitzondering is de constante groei van nieuwkomer Instagram, na de overname van Facebook. Maar ook die groei lijkt voorbij.
Over de aantallen gebruikers valt dus niet veel bijzonders te melden. Die zijn blijvend hoog, zoals dat heet. Veel interessanter zijn de ontwikkelingen op de social mediakanalen zelf. Laten we eens eens kijken hoe de belangrijkste erbij staan en wat de trends daar zijn:
Ooit was het niet meer dan een verzameling cv’s, maar LinkedIn heeft zich ontwikkeld tot een veelzijdig platform voor (puur) zakelijk gebruik. Niet alleen recruiters, maar ook adverteerders en sales professionals kunnen er terecht. Gebruikers plaatsen ook steeds meer berichten. Er is nu op LinkedIn echt wat te lezen.
Is alles dan rozengeur en maneschijn? Dat nou ook weer niet. Gewone gebruikers hebben er al jaren niks bijgekregen om beter te kunnen netwerken. Het valt ook nog steeds niet mee om een bedrijfspagina echt aan de praat te krijgen. En dan het eindeloze geëxperimenteer, bijvoorbeeld met stories. Ze werden heel weinig gebruikt en zijn onlangs weer opgedoekt.
Voor Twitter moet je tegenwoordig een dikke huid hebben. De stemming daar wordt gedomineerd door mensen met een (extreme) mening. Mede daarom is serieus gebruik van Twitter in Nederland een beetje ingedikt tot het kringetje journalistiek / media / overheid / wetenschap. Ik kom dan ook steeds meer bedrijven en organisaties tegen die overwegen om met Twitter te stoppen.
Eigenlijk is dat doodzonde, want Twitter is echt anders. Alle berichten zijn standaard voor iedereen te zien en je hebt, als je dat wilt, nog steeds de beschikking over een "chronologische tijdlijn” zonder dwingend algoritme.
Ooit was Facebook het platform van “alle mensen”. Er zitten nog steeds heel veel mensen op, maar van de jongeren tussen 15 en 19 jaar gebruikt nog maar 20% het dagelijks. Dat geldt vermoedelijk ook voor fanatieke Instagram-gebruikers, vaak wat jongere mensen. Goed oppassen of je doelgroep nog op Facebook zit, dus. De combinatie Facebook / Instagram is en blijft wel een superkrachtig advertentieplatform.
Wat zijn de trends op Facebook? Het gratis bereik van Facebookpagina’s is enorm afgeknepen. Wil je dat veel mensen een bericht van je pagina zien, dan moet je bijna wel betaald adverteren. Facebook’s advertentiemodel staat ondertussen toch wat onder druk, want er kan en mag steeds minder met cookies. Vandaar dat Facebook zich nu ook op online shopping heeft gestort.
Naar Instagram kun je op twee manieren kijken. Met respect, omdat het zo’n enorm succes is. Maar ook kritisch, omdat er zo weinig lijn en samenhang meer in zit. Hoe dan ook, een groot deel van de jongere mensen loopt weg met het platform. In het begin ging het vooral om gelikte foto’s, tegenwoordig scoort vooral persoonlijke en authentieke content. Daar hebben de (van Snapchat gepikte) stories een grote rol bij gespeeld.
Ondertussen is het platform wel steeds rommeliger geworden. Ze hebben van alles toegevoegd, zoals IGTV (een soort YouTube-kloon met verticale video’s) en Reels (een inferieure imitatie van TikTok). Adam Mosseri, de grote baas van Instagram, kondigde afgelopen zomer aan dat “Instagram geen app meer is om (vierkante) foto's te delen”. Video en entertainment komen centraal te staan. Tja. En dan lijkt ook nog eens een keer de groei eruit.
De uitvinders van Pinterest noemen het een visuele zoekmachine, maar het is net zo goed een digitaal prikbord. Plaatjes vinden en bewaren, dus. Voor je komende bruiloft, het inrichten van je huis, je garderobe, dat soort dingen. Echt sociaal is Pinterest niet. Er is veel minder interactie dan op andere platforms.
Bedrijven en merken proberen met Pinterest vooral meer verkeer naar hun website of webwinkel te krijgen. Omdat veel gebruikers zich nog aan het oriënteren zijn, kun je via Pinterest relatief vroeg in het aankoopproces in beeld komen. Betaald adverteren is een optie, maar met een goed plan kun je er ook best veel gratis bereik krijgen.
Snapchat
Als tijdens de afgelopen lockdowns het Vondelpark weer eens vol zat met jonge mensen, dan wisten we wat daarachter zat: Snapchat. Dit platform is onverminderd populair bij scholieren en studenten. De WhatsApp-achtige structuur zorgt ervoor dat je handig kunt communiceren met vriendengroepen en klasgenoten. Bovendien is de kans dat je er ouders of grootouders tegenkomt niet heel erg groot. Sommige gebruikers delen ook privé-verhalen met mensen die ze goed kennen.
Snapchat heeft ooit een overnamebod van Facebook afgeslagen. Het platformvoor bijna 100% van advertentie-inkomsten.
TikTok
Aan het begin van de corona-pandemie brak dit Chinese platform voor korte video’s door naar een groter publiek. Kennelijk kon iedereen wel wat afleiding gebruiken. Het platform zit technisch erg goed in elkaar en biedt toegang tot een gigantische collectie muziek.
Het lijkt erop dat TikTok zich aardig weet te handhaven. Dat is best knap, want er zijn de hele tijd problemen met content en privacy. En er bestaan inmiddels ook min of meer serieuze concurrenten, zoals Reels van Instagram en Shorts van YouTube.
Welk social mediakanaal moet ik kiezen?
Hopelijk heb je door mijn overzicht een wat completer beeld gekregen van de trends op de diverse platforms. Dat een platform bestaat, wil echter nog niet zeggen dat je het moet gaan gebruiken. “Wat kunnen we met TikTok” is niet de goede vraag. Toch kom ik die als adviseur en trainer wel heel vaak tegen. Ik zeg dan: denk altijd strategisch. Welke doelen willen jullie bereiken en welke social media kunnen jullie daarbij helpen? Dat iets bestaat, wil niet automatisch zeggen dat je het moet gaan gebruiken.
Veel succes!
Over Paulus Veltman
Paulus is een internationale keynotespeaker, trainer en consultant. Hij vertelt met passie over nieuwe technologie en online media en specialiseert zich in online storytelling en de beeldexplosie. Cursisten omschrijven Paulus steevast als ervaren en enthousiast. Opvallend aan een training van Paulus is zijn persoonlijke aanpak; als cursist weet je zeker dat jouw specifieke praktijksituatie aan bod komt.
Meer leren over social media
Verder aan de slag met het effectief inzetten van social media? We hebben verschillende trainingen in ons aanbod: van het schrijven van pakkende teksten voor de kanalen tot aan adverteren. Welke training ga jij volgen?
